Bernadet ten Hove nodigde Ton Mars en Frank Sciarone uit om samen een tentoonstelling te maken. In de tentoonstelling ‘White Radiance’ geven zij invulling aan het begrip ‘autonomie’.
Bernadet ten Hove ziet autonomie als bron van verbeelding en spil van onafhankelijk denken. Haar reeks ‘Fonetische Tekeningen’, die rechtstreeks op papier of op de wand worden uitgevoerd, worden in De Ketelfactory voor het eerst getoond, naast enkele werken uit de serie ‘Present Presence’. Zij laat onder andere de ‘Fonetische Sculptuur IMPLOSION in Wide Latin’ zien: gestolde materie uit aluminium mallen, die door een enkele handeling zijn gekreukt. De beelden zwijgen, de taal is uitgespaard.
Bernadet ten Hove
Tot het jaar 2000 was in het werk van Bernadet ten Hove sprake van een object-gerichtheid, resulterend in reeksen als de ‘Chip-gestuurde Camera’s’ (gerelateerd aan het scharnierpunt in de overgang van mechanica naar digitalisering), ‘MDF-Snapshots’ en ‘Hamerslag Volumes’. Daarna wilde zij de mens of het ‘mens-zijnde’ centraal stellen. Dat gecompliceerde onderwerp vroeg om een verdiepende visie en een passende verschijningsvorm. Na een lange periode van onderzoek ontstonden de eerste werken in de reeks ‘Present Presence’. Deze reeks ‘gezichten’ is gebaseerd op bestaande portretten, maar haalt de personages weg uit hun oorspronkelijke context van ‘mensen met een status’. Hun ‘belangwekkendheid’ wordt nu volgens heel andere criteria opnieuw geformuleerd.
Een andere reeks, die ze sinds 2010 ontwikkelde, is ‘Fonetische Sculpturen’. Daarin komt de abstracte grond van haar werkwijze nadrukkelijker naar voren. De doorgaans meerdelige kleine wandsculpturen, gegoten in aluminium mallen die middels een enkele handeling gekreukt worden, zijn een verbeelding van gesproken taal.
Frank Sciarone
Universele beeldende principes zijn van belang voor Frank Sciarone. Hij plaatst ze in relatie tot vorm: betekenis en vorm, abstractie en vorm, figuratie en vorm, autonomie en vorm, onscherpte en vorm, enzovoort. Elke vorm heeft positie in de ruimte; de ruimte is drager van het werk én van de toeschouwer. Precies daar ligt het draaipunt waaromheen het werk van Sciarone figureert. In het werk van Sciarone staan de complexiteit van het begrip ruimte en de relatie tussen ruimte en kunstwerk centraal. Zijn intuïtieve, nauwkeurige omgang met volumes en hun plaatsing, haalt herinneringen naar boven van ruimte als harmonie- en betekenisbegrip uit de klassieke (bouw-)geschiedenis. Op de tentoonstelling is nieuw werk van hem te zien, zoals ‘Iets’, een serie kleine houten sculpturen in onderlinge samenhang, en de grote tekening ‘Patterns in a Chromatic Field’.
Architectuur heeft altijd zijn belangstelling gehad. Hij wordt regelmatig gevraagd voor advies bij landschappelijke en stedenbouwkundige vraagstukken. Daarnaast ontwerpt hij meubels.
Ton Mars
Ton Mars was een van de oprichters en organisatoren van het kunstenaarsinitiatief ‘De Zaak’ en ‘Drukwerk de Zaak’ in Groningen. In de vroege jaren tachtig maakte hij kleine olieverfschilderijen waarbij hij uitging van zijn initialen. Hij ontwikkelde sindsdien een abstracte en gaandeweg geometrisch verstrakkende vormentaal. Terwijl het sculpturale karakter van de schilderijen explicieter wordt, reduceert hij zijn geometrische vormentaal tot een lineaire tekentaal van rechte en gebogen lijnen. Wanneer hij zijn lineaire tekentaal metaforisch verbindt met de syntaxis of structuur van de taal, ontstaan nieuwe uitdrukkingsmogelijkheden voor zijn gedachten.
Onder de noemer ‘Hermetica’ maken ook geschreven teksten deel uit van zijn universum. Als model van de wereld getuigt dit universum van een labyrintische en tegendraadse geest. Hij ontmantelt de conventionele relatie tussen teken en betekenis. Beeld en woord krijgen samenhang, maar blijven ook zelfstandig naast elkaar staan: ze behouden hun eigen waarde en betekenis.
Ton Mars brengt in zijn schilderijen en tekeningen beeld en taal samen. De combinatie van zijn lineaire tekentaal in rechte en gebogen lijnen met de structuur van letters, leidt tot werken waarin beeld en taal zijn verknoopt in een schijnbaar eindeloze metamorfose. Dat leidt de toeschouwer naar de gemeenschappelijke oorsprong van beide betekenisdragers.
distillatie ‘Kunst en Hermetica’
Datum: 12 januari 2014
Met medewerking van: Esther Ritman
Esther Ritman over de Bibliotheca Philosophica Hermetica
Vanaf 2003 is Esther Ritman algemeen directeur en bibliothecaris van de Bibliotheca Philosophica Hermetica te Amsterdam. Onder het motto ‘Hermetisch Open’ zet zij zich in om de bibliotheek bekend en toegankelijk te maken voor een groter publiek. Daarmee geeft ze gehoor aan de diepste wens van de stichter van de bibliotheek, Joost R. Ritman. Hij wilde de bibliotheek transformeren naar een instelling die is ingebed in de samenleving.
Esther Ritman geeft een voordracht over de Bibliotheca Philosophica Hermetica en gaat vervolgens in gesprek met de kunstenaars.
videoportret
publicatie
In de publicatie ‘White Radiance’ hebben de kunstenaars elk een eigen katern samengesteld. Naast een overzicht van de tentoonstelling bevat de publicatie werk dat niet in De Ketelfactory is te zien. Het boekje vormt daarmee een mooie aanvulling op de tentoonstelling.
Uit de inleiding van Winnie Teschmacher: “Om het project goed aan te pakken, besluiten de kunstenaars tot een reeks bijeenkomsten. Ik citeer Bernadet: “Met zijn drieën voerden we een aantal verdiepende bijeenkomsten, de “Schimmelpenninckhuysgesprekken” (vernoemd naar een horecalocatie in Groningen), waarin we onze benaderingswijzen aan elkaar scherpten. Ik stelde als overkoepelende gerichtheid de vraag in hoeverre een geactualiseerde omgang met het begrip autonomie op het podium van De Ketelfactory mogelijk zou zijn. Aangezien elk kunstwerk zich tussen alle door de mens gemaakte voorwerpen onderscheidt als een ultieme manifestatievorm, als een ‘superding’ met sterk geestelijk bereik, wilden we het in die autonome positie tonen. De tentoonstelling als speelveld van de verdieping.””
bestellen
artikelen
Universele portretten – Peter Henk Steenhuis in Trouw